Samemu można zadbać o oszczędności na emeryturę

Uposażenie przyszłych emerytów, dziś pracujących zawodowo 30-latków stoi pod znakiem zapytania. Nie jest tajemnicą, że zarówno Zakład Ubezpieczeń Społecznych, realizujący wypłatę świadczeń jak i obowiązujący system emerytalny są niewydolne.

Deficyt ZUS, który według prognoz na najbliższych 5 lat może wynieść nawet 400 mld zł pokrywany jest z budżetu państwa. Płacą więc wszyscy pracujący, którzy i tak zobligowani są do odprowadzania składek na ubezpieczenie społeczne.

To nie jest optymistyczna prognoza dla tych, którzy przejdą na emeryturę za kilkadziesiąt lat. Można jednak o stosownych i efektywnych inwestycjach pomyśleć już dziś. Zwłaszcza, że przysługujące z I i II filara świadczenie nie osiągnie nawet 60% dotychczasowych zarobków. Sposobem na zapewnienie sobie godnej emerytury jest więc oszczędzanie poprzez inwestowanie w ramach tzw. III filaru.

Oszczędzamy na emeryturę

Fundusz inwestycyjny jest znakomitą formą oszczędzania na przyszłą emeryturę. Trzeba tylko dokonać właściwego wyboru. W fundusze inwestować można w ramach programu Indywidualnych Kont Emerytalnych (IKE). Wypracowane przez IKE dochody zwolnione są z 19-procentowego podatku od zysków kapitałowych (tzw. „podatek Belki”). Z zastrzeżeniem, że uzyskuje się je dopiero po osiągnięciu 60 roku życia, a więc niejako w nagrodę za wytrwałość w oszczędzaniu.

Zgodnie z przepisami można posiadać tylko jedno IKE, które na podstawie zawartej umowy prowadzone jest przez instytucję finansową (więcej na ten temat w naszym portalu w zakładce Indywidualne Konto Emerytalne). Po upływie każdego roku umowę można rozwiązać bez ponoszenia kosztów i zmienić podmiot inwestujący oszczędności.

Wybieramy fundusz inwestycyjny

Fundusze stabilnego wzrostu oferują w portfelach około 20-30% akcji, a resztę stanowią mniej ryzykowne, a tym samym mniej intratne dłużne papiery wartościowe, najczęściej emitowane przez skarb państwa oraz z jego gwarancją (mogą to być także lokaty, obligacje i fundusze rynku pieniężnego). Fundusze tego rodzaju, ze względu na bezpieczeństwo kapitału są doskonałym rozwiązaniem dla osób, które zbliżają się do wieku emerytalnego.

Bardzo często specjaliści w dziedzinie inwestycji przywołują jednak zasadę lokowania kapitału: „100 minus wiek oszczędzającego”. Uzyskana z takiego równania różnica określa sugerowany procentowy udział najbardziej ryzykownych, ale też potencjalnie efektywnych składników portfela. Wraz ze zbliżaniem się do wieku przejścia na emeryturę udział agresywnej części portfela powinien maleć.

Osobom, które rozpoczynają karierę zawodową, a więc w wieku 20-30 lat sugeruje się inwestowanie w fundusze akcji, bądź zrównoważone, niż w stabilnego wzrostu. W przypadku inwestycyjnych niepowodzeń wciąż jeszcze pozostaje wystarczająco dużo czasu na odrobienie strat.

Uiszczamy składki

Fundusze stawiają na elastyczność w zakresie wysokości i częstotliwości przyjmowania wpłat. Najczęściej dokonuje się jednorazowej wpłaty w wysokości 100-200 zł w dowolnym okresie. Zalecane jest jednak systematyczne uiszczanie składek, co narzuca dyscyplinę oszczędzania i powiększa kapitał oszczędzającego. Fundusz nie wprowadza restrykcji związanych z nieregularnością wpłat.

Odstępstwem od tej reguły są tzw. programy systematycznego inwestowania. Podpisując umowę uczestnik zobowiązuje się do dokonania w określonym terminie wpłaty w umówionej wysokości, w zamian otrzymuje zniżki w opłatach dystrybucyjnych przy zakupie jednostek. Warto jednak pamiętać, że w przypadku jednostek funduszy inwestycyjnych, których wartość podlega wahaniom systematyczne inwestowanie pozwala zminimalizować ryzyko. Uśrednia się bowiem cenę zakupu, nabywając jednostki każdego miesiąca po innym kursie.

Płacimy za inwestowanie

Oszczędzanie na przyszłą emeryturę najlepiej zacząć jak najwcześniej. Zadanie ułatwia określenie, nawet mniej więcej, kwoty, jaką chce się uzbierać. Pomocne w tym zadaniu okazują się kalkulatory inwestycyjne. W ten sposób można obliczyć, jaką kwotę powinno się regularnie inwestować, by osiągnąć założony cel. To również ułatwi zaplanowanie domowego budżetu, tak by inwestycje nie stanowiły większości wydatków. Na ogół przyjmuje się, że idealną sytuacją jest odkładanie 10% dochodów, ale nie zawsze jest to możliwe.

Ponadto pamiętać należy, że z produktami finansowymi wiążą się koszty dystrybucyjne i wynagrodzenie za zarządzanie. Pierwszą tego rodzaju opłatę reguluje się przy zakupie jednostek uczestnictwa i jest to koszt jednorazowy, wynoszący od kilku dziesiątych do kilku procent. Z tego powodu można tez skorzystać z internetowego kanału sprzedaży, gdzie nie ma prowizji za dystrybucję. Ważniejsza jest jednak opłata za zarządzanie, którą ponosi się stale. Jej wysokość zmniejsza wartość jednostki uczestnictwa, dlatego też należy się jej uważnie i systematycznie przyglądać.

Zdjęcie pochodzi z serwisu Flickr.com.