Założenie IKE jest proste

Informacje na temat możliwości i korzyści związanych z indywidualnym kontem emerytalnym (IKE) znaleźć można zarówno w Internecie, jak i w instytucjach, które oferują prowadzenie tego rodzaju rachunków. Sporo publikacji zamieściliśmy także w naszym portalu.

Najważniejszym krokiem jest wybranie formy inwestowania, a co za tym idzie organizacji, której powierzymy nasze pieniądze. Podejmując decyzję należy kierować się własnymi preferencjami w zakresie poziomu akceptowalnego ryzyka i aktywności w zarządzaniu środkami. Więcej porad znajdziesz w artykule „Gdzie założyć IKE?”. Jeszcze przed złożeniem podpisu pod umową należy dopełnić kilku niezbędnych formalności.

Składanie oświadczenia

Przed zawarciem umowy o prowadzenie IKE składa się oświadczenie, iż nie gromadzimy już środków w IKE prowadzonym przez inną instytucję finansową, a także, że w bieżącym roku kalendarzowym nie dokonaliśmy wypłaty transferowej z uprzednio posiadanego IKE do programu emerytalnego. Jeżeli umowę podpisujemy osiągnąwszy 55 rok życia w dokumencie tym potwierdzamy dodatkowo, że dotąd nie dokonaliśmy wypłaty środków zgromadzonych na IKE.

Jeśli jednak zawieramy nową umowę IKE, by przetransferować zgromadzone wcześniej środki pod zarząd innej instytucji, a jednocześnie zlikwidować dotychczasowe konto, należy złożyć oświadczenie o dokonaniu wypłaty transferowej i podać nazwę instytucji, z którą dotąd mieliśmy podpisaną umowę o prowadzenie IKE.

WAŻNE:

Poświadczenie nieprawdy lub zatajenie prawdy podlega odpowiedzialności przewidzianej w art. 56 ustawy z dnia 10 września 1999 roku (zgodnie z Kodeksem karnym skarbowym [Dz. U. Nr 83, poz. 930 z późniejszymi zmianami] w przypadku gromadzenia oszczędności na więcej niż jednym IKE, dochody uzyskane z tytułu gromadzenia oszczędności na wszystkich IKE podlegają opodatkowaniu, w trybie i na zasadach określonych w przepisach o podatku dochodowym od osób fizycznych, czyli aktualnie według stawki podatku w wysokości 75%).

Instytucja, z którą zawieramy umowę ma obowiązek poinformować nas o powyższym. W praktyce oznacza to, że składając podpis na oświadczeniu potwierdzamy, że zostaliśmy pouczeni o konsekwencjach prawnych.

Wskazanie osoby uposażonej

W umowie o prowadzenie IKE wskazuje się jedną lub więcej osób, którym w przypadku śmierci beneficjenta wypłacone zostaną zgromadzone środki. Dyspozycję można zmienić w dowolnym momencie trwania umowy.

WAŻNE:

W razie wskazania kilku osób uprawnionych do otrzymania środków z rachunku IKE warto oznaczyć ich udział, chyba że każda z nich ma otrzymać taką samą część pieniędzy. Jeśli osoba uposażona zmarła przed śmiercią oszczędzającego uposażenie staje się bezskuteczne. W takiej sytuacji udział przypadający zmarłemu w równej części dzielony między pozostałych wskazanych, chyba że oszczędzający zadysponuje inaczej.

Niewskazanie osób uposażonych powoduje, że w razie śmierci oszczędzającego zgromadzone środki przypadają spadkobiercom, z wyjątkiem sytuacji, gdy umowa o prowadzenie IKE została podpisana z firmą ubezpieczeniową.

Ogólne zasady prowadzenia IKE

IKE podlega dokładnie takim samym regułom jak inne produkty finansowe. Oznacza to, że poza specyficznymi regulacjami dotyczącymi IKE należy stosować się do:

• statutu funduszu inwestycyjnego, jeśli umowę o prowadzenie IKE zawrzemy z funduszem inwestycyjnym,

• regulaminu prowadzenia rachunku papierów wartościowych i rachunku pieniężnego, jeśli umowę o prowadzenie IKE zawrzemy z biurem maklerskim,

• ogólnych warunków ubezpieczenia i regulaminu ubezpieczeniowych funduszy kapitałowych, jeśli umowę o prowadzenie IKE zawrzemy z towarzystwem ubezpieczeniowym,

• umowy rachunku bankowego, jeśli umowę o prowadzenie IKE zawrzemy z bankiem.

WAŻNE:

Przed podpisaniem umowy należy koniecznie zapoznać się z tymi dokumentami, ponieważ:

1. będą one załącznikami do umowy (lub umowa będzie do nich odsyłać),

2. unikniemy nieporozumień, niejasności i niemiłych niespodzianek.

Tabela opłat i prowizji

Konieczność uregulowania podatku od zysków kapitałowych w razie niedotrwania do końca umowy nie będzie jedynym wydatkiem, jaki wiąże się z założeniem i prowadzeniem IKE. Instytucja prowadząca nasz rachunek ma ustawowe prawo do pobierania określonych opłat. Przykładowo zawarta umowa może stanowić, że w ciągu 12 miesięcy od dnia jej podpisania dokonanie wypłaty, wypłaty transferowej czy też zwrotu związane jest z koniecznością uiszczenia przez oszczędzającego dodatkowej, określonej wewnętrznymi przepisami opłaty.

WAŻNE:

Zasad tych nie stosuje się w przypadku konwersji.

Podpisanie umowy

IKE prowadzone jest na podstawie pisemnej umowy, zawartej z bankiem, funduszem inwestycyjnym, biurem maklerskim lub towarzystwem ubezpieczeniowym. W zależności od instytucji treść kontraktu może się nieznacznie różnić.

Niemniej jednak każda umowa prowadzenia IKE określa:

• numer IKE, umożliwiający jego identyfikację,

• sposób oznaczenia dyspozycji dotyczącej środków gromadzonych na IKE,

• sposób postępowania instytucji finansowej w przypadku, gdy suma wpłat dokonanych przez oszczędzającego w danym roku kalendarzowym przekroczy ustawowo określoną maksymalną wysokość wpłat,

• zakres, częstotliwość i formę informowania oszczędzającego o środkach zgromadzonych na IKE,

• koszty i opłaty związane z prowadzeniem IKE,

• okres wypowiedzenia umowy,

• termin dokonania wypłaty, wypłaty transferowej oraz zwrotu,

• sposób postępowania z pożytkami z papierów wartościowych zgromadzonych na IKE.

W przypadku podpisania umowy o prowadzenie IKE z towarzystwem ubezpieczeniowym umowa zawiera ponadto:

• określenie zasad, na jakich towarzystwo ubezpieczeniowe wyodrębnia z płaconej składki część przeznaczoną na rachunek IKE w ubezpieczeniowym funduszu kapitałowym oraz wskazuje cel, na który przeznaczona jest pozostała część składki ubezpieczeniowej,

• określenie, jaka część składki jest potrącana na ten cel i nie jest przekazywana na rachunek w ubezpieczeniowym funduszu kapitałowym.

Potwierdzenie zawarcia umowy

Instytucja finansowa, z którą zawrzemy umowę zobowiązana jest do wydania nam potwierdzenia zawarcia umowy o prowadzenie IKE. Powinno ono zawierać dane osobowe beneficjenta, a także nazwę instytucji finansowej, z którą zawarta jest umowa. W przypadku, gdy jest to nowa umowa z deklaracją dokonania wypłaty transferowej z poprzedniego IKE powinien być też wpisany numer rachunku, na jaki wypłata transferowa ma zostać dokonana.

WAŻNE:

Przed podpisaniem umowy o prowadzenie IKE należy zapoznać się z ogólnymi warunkami, na jakich prowadzone są konta danego rodzaju, a także z opłatami, jakie pobiera instytucja finansowa, gdy przed umówionym terminem wycofane zostaną oszczędności.

Zdjęcie pochodzi z serwisu Flickr.com.