Emerytura kolejowa

Wcześniejsza emerytura dla osób pracujących na kolei, tzw. emerytura kolejowa przysługuje osobom, które udowodnią staż emerytalny w wymiarze 20-letniego okresu składkowego dla kobiet i 25-letniego dla mężczyzn. Ponadto kobiety osiągnąć powinny wiek emerytalny, który wynosi 55 lat, a mężczyźni – 60 lat. Praca na kolei trwać powinna co najmniej 15 lat, łącznie z okresami równorzędnymi zaliczanymi do okresów zatrudnienia na kolei.

Warto pamiętać, że o świadczenia emerytalne w z tytułu emerytury kolejowej ubiegać się mogą tylko osoby urodzone przed 1 stycznia 1949 roku oraz po 31 grudnia 1948 roku, ale przed 1 stycznia 1969 roku. Zdecydowanie mniej restrykcyjne warunki uzyskania świadczenia ustawodawca postawił przed pierwszą grupą wiekową.

Emerytura kolejowa dla osób urodzonych przed 1 stycznia 1949 roku

Jak już wspomniano, dla tej grupy wiekowej konieczne jest uzyskanie wieku emerytalnego, wynoszącego 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn. Ponadto wymagane jest udowodnienie okresu składkowego i nieskładkowego wynoszącego co najmniej 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn, z czego 15 lat powinno być przepracowane na kolei (szczegółowe informacje na stronie ZUS).

Omawiana emerytura przysługuje pracownikowi kolejowemu, co jednak nie oznacza, że warunkiem jej przyznania jest pozostawanie w ubezpieczeniu społecznym lub podleganie ubezpieczeniu emerytalnemu u rentowemu z tytułu zatrudnienia na kolei ostatnio bądź tuż przed zgłoszeniem wniosku o przyznanie świadczenia.

Emerytura kolejowa przysługuje również tym kolejarzom, którzy bezpośrednio przed wystąpieniem z wnioskiem o emeryturę kolejową nie byli zatrudnieni na podstawie stosunku pracy, prowadzili własną działalność gospodarczą lub nie pracowali zarobkowo, np. będąc uprawnionym do korzystania z renty. Wystarczy spełnienie przywołanych już ogólnych warunków wymienionych w art. 40 ustawy emerytalnej, by ZUS przyznał takim osobom to świadczenie.

Kim jest pracownik kolejowy?

Pracownikiem kolejowym jest, zgodnie z ustawą, osoba pozostająca w stosunku pracy w kolejowych jednostkach organizacyjnych, a więc:

• jednostkach organizacyjnych przedsiębiorstwa Polskie Koleje Państwowe, z wyłączeniem biur projektów kolejowych,

• innych jednostkach (komórkach) organizacyjnych, których pracownicy byli objęci dotychczasowymi przepisami o zaopatrzeniu emerytalnym pracowników kolejowych i ich rodzin,

• podmiotach wydzielonych z przedsiębiorstwa państwowego Polskie Koleje Państwowe w okresie od 1 września 1999 roku do dnia wpisu spółki Polskie Koleje Państwowe Spółka Akcyjna do rejestru handlowego,

• firmie Polskie Koleje Państwowe Spółka Akcyjna od dnia jej wpisu do rejestru handlowego oraz w innych podmiotach wydzielonych z tej spółki na podstawie ustawy z 8 września 2000 roku o komercjalizacji, restrukturyzacji i prywatyzacji przedsiębiorstwa państwowego Polskie Koleje Państwowe.

Prawo do emerytury kolejowej przysługuje również pracownikom przedsiębiorstw wydzielonych ze struktury organizacyjnej przedsiębiorstwa Polskie Koleje Państwowe (np. zatrudnionym w Zakładach Naprawczych Taboru Kolejowego), które przestały być jednostkami organizacyjnymi resortu komunikacji, pod warunkiem że pracownicy ci wykazać mogli co najmniej 15-letni okres zatrudnienia na kolei, łącznie z okresem równorzędnym zatrudnienia (nie dłuższym niż pięć lat) w resorcie komunikacji w innej jednostce organizacyjnej niż kolejowa, ale za zgodą tej ostatniej jednostki.

Co określa się jako szczególny staż emerytalny?

Okresy równorzędne z zatrudnieniem na kolei:

• okresy pobierania – po ustaniu zatrudnienia na kolei w wymiarze czasu pracy nie niższym niż połowa obowiązującego w danym zawodzie – zasiłku chorobowego, macierzyńskiego lub opiekuńczego z tytułu tego zatrudnienia,

• pobieranie renty chorobowej przyznanej przez właściwą kolejową jednostkę organizacyjną,

• wykonywanie przed 1 stycznia 1975 roku pracy w kolejowej jednostce organizacyjnej na podstawie umowy o naukę zawodu, przyuczenia do określonej pracy lub odbycia wstępnego stażu pracy,

• niewykonywania pracy na kolei, jeżeli za okresy te przysługuje wynagrodzenie w wyniku przywrócenia do pracy albo odszkodowanie,

• zatrudnienia na kolejach innych państw, pod warunkiem że pracownik po tych okresach był zatrudniony na kolejach polskich.

Okresy zaliczane do zatrudnienia na kolei:

• pobierania stypendium sportowego z tytułu wyczynowego uprawiania sportu, wypłacanego przez kolejowy klub sportowy, jeżeli osoba pobierająca stypendium przed okresem jego pobierania była zatrudniona na kolei,

• okresy działalności kombatanckiej, służby wojskowej oraz służby w: Policji (Milicji Obywatelskiej), Urzędzie Ochrony Państwa, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego i Agencji Wywiadu, Służbie Kontrwywiadu Wojskowego i Służbie Wywiadu Wojskowego oraz Centralnym Biurze Antykorupcyjnym (w organach bezpieczeństwa publicznego), Straży Granicznej, Służbie Więziennej, Państwowej Straży Pożarnej, Biurze Ochrony Rządu.

Co to są okresy zatrudnienia na kolei?

Okresy zatrudnienia na kolei, zgodnie z art. 43 ustawy emerytalnej oznaczają pozostawanie w określonym czasie w stosunku pracy w wymienionych wyżej kolejowych jednostkach organizacyjnych. W tym okresie pracownik pobierał wynagrodzenie lub zasiłki z ubezpieczenia społecznego (chorobowy, macierzyński lub opiekuńczy).

Warto wiedzieć, że niektóre okresy zatrudnienia na kolei są liczone o wiele korzystniej od pozostałych. Chodzi o pracę na parowym, spalinowym lub elektrycznym pojeździe trakcyjnym, w drużynach konduktorskich oraz na stanowiskach manewrowych lub ustawiaczy, gdzie każdy pełny rok takiej pracy traktowany jest przez ZUS jako 14 miesięcy zatrudnienia na kolei.

Do okresu zatrudnienia na kolei ZUS zalicza również okresy równorzędne z okresami zatrudnienia na kolei oraz okresy zaliczane do okresów zatrudnienia na kolei. Wymienia je szczegółowo ustawa emerytalna, a my wymieniamy niektóre z nich w ramce.

Emerytura kolejowa dla osób urodzonych w latach 1949-1968

Z przywileju emerytury kolejowej, zgodnie z art. 50 ustawy emerytalnej, skorzystać mogą również osoby urodzone po 31 grudnia 1948 roku, a przed 1 stycznia 1969 roku. Jednak w porównaniu z omówioną wyżej grupą wiekową spełnić muszą one dodatkowe warunki.

Korzystają oni z prawa do wcześniejszej emerytury kolejowej na zasadach przewidzianych dla osób urodzonych przed 1 stycznia 1949 roku, jeżeli wymagane warunki do uzyskania tego świadczenia spełnią do końca roku 2008. Nie mogą one również przystąpić do otwartego funduszu emerytalnego, a jeśli są członkami OFE i umowa o członkostwo w funduszu nie została dotychczas unieważniona, mogą uzyskać wcześniejszą emeryturę, jeśli złożą wniosek o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem ZUS, na dochody budżetu państwa.

Nowelizacja przepisów z września 2005 roku nie nakłada już obowiązku rozwiązania stosunku pracy (więcej informacji na stronie ZUS).

Zdjęcie pochodzi z serwisu Flickr.com.

Wyraź swoją opinię na forum >>

• 24/10/2011 przez gosc (Jan Kaczkan)

  Urodziłem się 1947r. pracowałem na P.K.P. jako kier. pociągu.do 19999 10.31..od 1965r.Poszedłem na emeryturę na 39 lat pracy bez względu na wiek .Czy mogę przeliczyć emeryturę ponownie.Nadmieniam że RP-7 ZUS posiada za lata 1980-1999.Wystąpiłem do archiwum o uzupełnienie RP-7 od 1965-1998r

• 11/09/2013 przez gosc (mary)

  Mam 59 lat, 40 lat pracy z czego 21 na kolei. Czy mam prawo do emerytury wcześniejszej z ZUS lub do świadczenia przedemerytalnego ?

• 23/01/2015 przez gosc (Zbyszek)

  Wydaje się, że zasady te są łatwe, a jednak mnóstwo pracowników PKP ma i miało wątliwości. Sądzę, że panśtwo powyżej już znaleźli odpowiedzi na swoje rozterki, czasami warto poszukać prawnika (nawet sam czytałem takie porady, zastanawiając się nad sytuacją żony. dla przykładu http://www.eporady24.pl/wczesniejsza_emerytura_pracownik_pkp,pytania,16,95,759.html ale jest tego więcej w internecie). te pomostówki z PKP mają nie najgorsze warunki :)